Hoe laat ik mijn paard afvallen?

Je hebt geconstateerd dat je paard te dik is en dat hij/zij moet afvallen. Hoe kan jij jouw paard hier bij helpen?

Volg onderstaande vijf stappen voor de grootste kans op succes.

Stap 1: Wat is de oorzaak dat jouw paard te dik is?

Paarden worden te dik om de volgende redenen:

- Te veel voeding
- Te weinig beweging
- Een fysiek probleem
- Een psychisch probleem
- Een combi van twee of meerdere bovenstaande punten.

Te veel voeding

Een recreatiepaard (die niet ziek of drachtig is) heeft 1,5% droge stof van zijn gewicht nodig aan voeding om op gewicht te blijven. Dit betekent voor een paard van 400 kg dat hij dagelijks 6 kg droge stof moet krijgen. Vertaald naar standaard hooi is dit 7 kg, vertaald naar standaard voordroog is dit 9 kg. Geef jij jouw paard daarnaast nog krachtvoer dan moeten bovenstaande aantallen verminderd worden. Dit is evenwel niet handig daar de spijsvertering van een paard ingericht is op continue toevoer. Hoe minder ruwvoer, hoe langer de spijsvertering ‘leeg’ staat en hoe meer problemen er zich kunnen voordoen. Denk dan bijvoorbeeld aan maagzweren en kolieken. Een handje vitaminen mag wel, de droge stof hoeveelheid weegt hierbij niet op tegen de voordelen van vitaminen.

Bovenstaand rantsoen houdt het paard op gewicht, om het paard af te laten vallen mag het een rantsoen krijgen voor een paard dat 10% minder weegt, met een maximum van 50 kg. Een paard van 400 kg mag dus een rantsoen krijgen van een paard van 360 kg, een paard van 700 kg krijgt het rantsoen van een paard van 650 kg. Minder voeren dan bovenstaande aantallen kan leiden tot een verstoorde spijsvertering en stofwisseling. Dit mag dus zeker niet gedaan worden.

 

Wat is droge stof?

De voedingsstoffen zitten bij voedsel voornamelijk in de droge stof en niet in de vloeistof of water die bij de voeding zit. Hooi is droog en bevat heel weinig water, max 20%. Voordrooghooi is vochtiger omdat het minder lang gedroogd is en bevat 40 tot 60% water. In hooi zit daarom per kg hooi meer droge stof dan in voordroog. Daarom moet er voor gelijke voedingswaarden meer voordroog dan hooi gevoerd worden.

 

Te weinig beweging

Een paard is van oorsprong een steppedier die de hele dag in beweging was. Afstanden van 30 km per dag waren heel gewoon. Onze gedomesticeerde paarden komen in de zomer op de weide tot een paar km, op de paddock paradises in de Benelux tot 10 á 15 km afhankelijk van de grootte van de PP.

Om een paard 50 kg alleen via beweging af te laten vallen moet hij/zij gedurende 6 maanden ongeveer 20 km per dag lopen.

Een fysiek probleem

De connectie tussen overgewicht en hoefbevangenheid, insulineresistentie en EMS is bekend. Paarden kunnen echter door andere fysieke problemen ook meer gaan eten of minder gaan bewegen waardoor het gewicht toeneemt. Kijk naar een ziek paard of een paard met pijn (bv kreupel) dat in een kudde staat: dit paard zal niet actief deelnemen aan de groep en eerder aan de zijlijn staan of wat restjes eten bij elkaar sprokkelen. Omdat hij zich niet helemaal lekker voelt, moet hij of zij als vluchtdier nog alerter zijn dan gewoonlijk. Er wordt minder geslapen waardoor het paard nog vermoeider wordt of zieker. Opgelet: omdat een paard een vluchtdier is zal hij/zij niet actief laten zien dat hij/zij pijn heeft of zich niet lekker voelt.

Als minder voeding en meer beweging bij jouw paard niet helpen is het daarom raadzaam om, afhankelijk van de klacht, een deskundige erbij te halen (dierenarts, fysiotherapeut, shiatsutherapeut, osteopaat).

 

Een psychisch probleem

Stress, vooral stress over de toevoer van voeding, kan leiden tot overeten en/of minder bewegen. Daarnaast kan het paard door pijn ook psychische problemen krijgen (of toebedeeld worden, bijv: wat een pissige merrie) en dit afreageren door middel van voeding of ongewenst gedrag waardoor het paard nog minder bereden wordt.

Zijn er nog zaken die je daarnaast zelf kunt doen om het afvallen te bevorderen?

Kruiden kunnen helpen om afvallen te bevorderen. Niet specifiek als áfvalkruid, echter als hulp om de fysieke of psychische klachten van jouw paard te verminderen die het afvallen tegenwerken. Ga niet af op de kennis van een stalgenoot of fb-user, vraag hier na bij iemand die verstand van zaken heeft.

Hetzelfde voor mineralen. Magnesium wordt vaak, met goede gevolgen, gegeven aan paarden die hoefbevangen zijn. Omdat niet alle paarden met overgewicht hoefbevangen zijn, hoeven ook niet alle paarden met overgewicht Magnesium te krijgen. Als een paard een tekort heeft aan Magnesium, heeft het ook vaak een tekort aan andere mineralen. Magnesium is goed maar is niet de oplossing voor alles. Overleg hierover met je dierenarts. Een bereikbare mineralensteen is in de meeste gevallen meer dan voldoende.

Massage en stretchen kunnen jouw paard zeker helpen om gewicht te verliezen. Door massage worden afvalstoffen gemakkelijker verwijderd en door te stretchen zet je alle energiebanen in actie. Stretchen van de benen doe je naar voren en naar achteren, naar binnen en naar buiten. Dit doe je heel voorzichtig, je trekt niet aan het been, je laat het paard langzaam die kant het been stretchen. Ben je niet helemaal zeker hoe of wat, nodig dan een fysiotherapeute of een shiatsutherapeute uit die jou dit voor kan doen.

En oliën? Oliën kunnen zeker helpen als je de goede olie hebt, op een goede drager en dat deze weloverwogen en voorzichtig gebruikt wordt. Paarden zijn zeer gevoelig, 1 a 2 druppels is meer dan voldoende voor een heel paard. Let wel dat er bij het aanbrengen geen andere paarden last van de geur kunnen hebben.

 

Stap 2: Hoeveel weegt jouw paard?

Meten is weten! Op het oog meten geeft altijd verschillen. Is er geen paardenweegschaal in de buurt dan kan je jouw paard ook meten met een gewichtsmeetlint. Bv van Dodson & Horrell (weighttape). Deze is accurater dan het meten met een meetlint rond de borst en van de borst naar de staart. Als je weet hoeveel je paard weegt dan kan je ook het streefgewicht van je paard bepalen.

Stap 3: Maak een actieplan

Schrijf concreet op wat jij gaat doen om jouw paard te laten afvallen, zie voorbeeld. Hang het ergens op of maak een foto met je telefoon zodat je dit regelmatig kunt zien. Ga uit van 3 maanden bij je plan om 10% af te vallen.

Stap 4: Actie

Voor je start maak je vier foto’s van je paard: vooraanzicht, achteraanzicht en beide zijdes. Ga de voeding afwegen met een unster, ga meer bewegen met je paard, laat indien nodig een expert komen voor je paard en volg je plan.

Stap 5: Controle

Eenmaal per maand op dezelfde dag (bijv eerste zaterdag van de maand) maak je weer vier foto’s van je paard en meet je hem met het weeglint. Gaat het goed met het afvallen, ga dan zo door. Gaat het niet goed, stel dan je acties bij of roep er een deskundige bij.

 

Stel dat je paard meer dan 10% van zijn lichaamsgewicht moet afvallen, dan begin je na drie maanden weer blanco en neem je 10% (of minder afhankelijk van de noodzaak) van het behaalde streefgewicht. Succes!

 

Vragen? Ik help je graag.